Volkabs / Woorden met tag ‘stijlfiguur’

De hendiadys is een stijlfiguur waarbij door het gebruik te maken van het woord ‘en’, de zin een ander soort nadruk krijgt.

Voorbeeld:
“De man was naar huis en misselijk” is een hendiadys. Het had namelijk ook als volgt geschreven kunnen worden: de man was misselijk naar huis.

De litotes is een in de taalkunde een stijlkunde waarbij je door het tegenovergestelde te zeggen van wat je eigenlijk bedoelt, juist een sterke bevestiging uit probeert te drukken en nadruk legt op het tegenovergestelde van wat je zegt.

Enkele voorbeelden van litotes:
“Dat was absoluut niet slecht” –> bedoeling: goed
“Zij woont daar niet slecht” –> bedoeling: ze woont goed
“Dat was niet zo slim van hem” –> bedoeling: dat was dom

Een eufemisme is een stijlfiguur waarmee iets mooier, vriendelijker en/of minder onaangenaam wordt voorgesteld dan het in werkelijkheid is.

Vaak gaat het bij een eufemisme om het in andere of met het minder confronterende bewoordingen weergeven van zaken waarop een algemeen taboe rust.

Metonymia is als stijlfiguur een soort beeldspraak waarbij datgene wat feitelijk bedoeld wordt (de referent) niet rechtstreeks genoemd wordt, maar aangeduid met behulp van een als gevolg van contiguïteitsrelatie nauw verbonden begrip.

Synecdoche is in de grammatica en de retorica een stijlfiguur waarbij een klein deel en een groter geheel met elkaar in verband worden gebracht. Synecdoche is een vorm van beeldspraak en kan worden opgevat als metonymia.

Er zijn twee tegengestelde vormen:

Een deel duidt in werkelijkheid een groter geheel aan.
Een groter geheel duidt juist een deel aan.

Bijvoorbeeld:
– Ze hadden vele monden te voeden.

Met “monden” wordt hier mensen bedoeld.

Pars pro toto is een stijlfiguur waarbij de auteur een gedeelte van een object noemt wanneer hij het hele object bedoelt. Hij gebruikt dus een deel (pars) terwijl hij het geheel (toto, ablatief van totum = geheel) bedoelt: deel voor geheel (pars pro toto).

Deze stijlfiguur is een onderdeel van de groep van de metonymia.

Voorbeeld: De bemanning bestaat uit tweeduizend koppen

De kop voor staat hier voor mens.

Een stijlfiguur waarbij twee woorden worden gecombineerd die elkaar in hun letterlijke betekenis tegenspreken.

Bijvoorbeeld:
– de kleine reus
– manwijf
– vloeibaar gas
– georganiseerde chaos