De benaming voor een dorp / plaats dat puur en alleen gebouwd is voor de sier en dus om te showen. Een mooi voorbeeld hiervan is het ‘verplaatsen’ van de hoofdstad van Egypte naar een andere stad, dat moderner en mooier is dan Caïro, maar nooit dezelfde allure zal hebben.
http://m.theatlantic.com/international/archive/2015/03/egypt-to-build-a-potemkin-capital/387826/
De naam komt vanwege dit verhaal:
Eind 18e eeuw wilde de Russische elite de wereld graag laten geloven dat zij machtiger was dan in feite het geval was. Daarom besloot het hof in Sint-Petersburg buitenlandse hoogwaardigheidsbekleders en ambassadeurs mee te nemen op een boottochtje over de rivier de Dnjepr, zodat ze getuige konden zijn van de dankbaarheid van de boeren in de zojuist bezette Oekraïne jegens hun nieuwe, goedaardige Russische heren.
In de wetenschap dat de westerlingen – Britten, Fransen en Pruisen – geen bedrog zouden verwachten, liet veldmaarschalk Potemkin mobiele dorpen bouwen, die telkens werden neergezet na een bocht in de rivier, vlak voordat de koninklijke schuiten met de buitenlandse gasten in zicht kwamen. Wat de buitenlanders op de rivieroevers ontwaarden, waren enthousiaste, dankbare boeren, die de Russische boten begroetten en tsarina Katharina de Grote met complimenten overlaadden. Nadat de schuiten uit het zicht waren verdwenen, liet Potemkin het ‘dorp’ afbreken en langs de rivier transporteren, om verderop weer te worden opgebouwd, als de boten ’s nachts stil lagen.
De buitenlanders gingen naar huis vol bewondering voor de kracht en de wijsheid van de Russen, wat bleek uit het feit dat de Oekraïeners zich uitputten in lofzangen op hun nieuwe meesters. Maar de sleutel tot het begrip van de onnozelheid van de gasten en het succes van de Potemkin-dorpen is dat de buitenlanders er heel graag in wilden geloven, omdat zij een succes in Rusland nodig hadden. Het was immers 1787. Het monarchistische Amerika was een republiek geworden en het keizerlijke Frankrijk wankelde. Oude zekerheden verbrokkelden. De hoogwaardigheidsbekleders wilden de wereld zien zoals zij wilden dat hij was, en niet zoals hij werkelijk was.